wtorek, 14 kwietnia 2009

Stańczyki-mazurskie akwedukty






Stańczyki to mała miejscowość w powiecie gołdapskim na skraju Puszczy Romnickiej wkomponowana w przepiękny krajobraz tzw. Garbatych Mazur. Stańczyki stały się sławne z powodu fascynujących i majestatycznych mostów. Były one częścią lini kolejowej łączącej Gołdap z Żytkiejmami (Prusy Wschodnie z Królewcem).
Należą do najwyższych mostów kolejowych w Polsce. Liczą sobie 180/200 metrów długości i 36 metrów wysokości. Ich wygląd był wzorowany na rzymskich akweduktach w Pont du Gard dlatego też potocznie nazywane są "Akweduktami Puszczy Romnickiej". Mosty względem siebie są idealnie równoległe, ich arkady mają rozpiętość 30 metrów. Te bajkowe wręcz konstrukcje zostały zaprojektowane przez włoskich architektów najprawdopodobniej w celach propagandowych, gdyż w tym miejscu dolina rzeki Błędzianki ma niemal górski charakter. Usytuowanie mostów w innym jej miejscu spowodoałoby obniżenie ich wysokości. Budowa mostów rozpoczęła się w 1912 r. Została przerwana w czasie I wojny światowej, a ukończono ją w 1926 r. Pomimo tego jeden z mostów nie był nigdy ekspluatowany, a drugi używany był do 1945 r. W chwili obecnej budowle są w posiadaniu osoby prywatnej i są udostępnione do zwiedzania. Z góry roztacza się wspaniały widok na otaczające dolinę pola i lasy.

W pobliżu wiaduktów tuż przy drodze z Bąkał do Stańczyków znajdują się 2 jeziorka Tobellus Duży i Tobellus Mały, na którym to wystąpiło niezmiernie rzadkie zjawisko. 31 maja 1926 r. podczas gwałtownej burzy jezioro...zniknęło. Najprawdopodobniej doszło do wybuchu gazu błotnego, który wytworzył się z butwiejących roślin. Spadek ciśnienia spowodował wydostanie się gazu i eksplozję. Powstał olbrzymi słup wody z dużą ilością błota, które to opadając przykryło taflę wody grubą warstwą szlamu. Jezioro stało się niewidoczne na prawie 2 miesiące, dopóki ziemia nie opadła na dno.

Na trasie kolei znajdują się i inne, mniejsze od Stańczyków mosty i wiadukty. Najłatwiej jest dostać się do pojedynczego wiaduktu znajdującego się nad drogą na północ od miejscowości Kiepojcie.







Brak komentarzy:

Prześlij komentarz